Cando
o urxente cadra co importante. A Villalta comprometida.
“A indignación común
compromete a común reconstrución da dignidade.”
Libro das colunas
(2005)
DEBILIDADE
Porque non son soldado nen
suicida,
confeso que son débil
e que na miña debilidade
vin os ollos da morte
e tiñan o teu nome,
Xerusalén,
un nome amurallado pola
destrución.
Confeso que son débil
e que vivo ofuscada polo vicio
da razón
que me fai ensoñar un mundo
poderoso de xustiza
empezando pola miña propia
rúa
e que teño o delirio
imperialista
de querer chegar a dominar os
que dominan
e denunciar como se esconden
por detrás do muro
onde non lamentan nada
porque a dor non lles
pertence.
O meu pracer é insultar os
seus disparos virtuosos
e maldicer a súa epopea
triunfal
consistente en non deixar
medrar os nenos
que condenaron a vagar xa para
sempre
entre os entullos mesturados
cos cadáveres.
Ante a miña blasfemia, como
en eco,
ouvín queixarse os deuses,
afeitos a eses templos
suntuosos,
torcidos de dor nas cabezas
como a miña
embotadas polo afán de
liberdade
pedindo non ser tan cruelmente
ameazadas pola paz
que se avista cabalgando na
razón e na esperanza
cada día que se clama pola
paz,
cada vez que o día estoupa.
Hai aínda tantos nenos
esperando turno para non nacer
que se agolpan entre as pedras
mentres a voz dun deus escravo
envía lexións de anxos coas
botas da milicia enfurecida
repartindo os naipes do seu
propio temor.
E eu confeso que son débil,
que son moito máis débil que
o odio
máis débil que a pobreza
ante a riqueza innegociábel
máis estraña que o hábito
vencido da represión.
Por iso pido a paz
pido a paz e un estado popular
para o pobo pobre
débil coma min en Palestina.
Podes
atopar este poema en Intifada.
Ofrenda dos poetas galegos a Palestina
(2003)
As “tres Luísas”.
“Antes
era mente. En
Ruído
xa está no corpo. Por iso fala de roturas. Cáelle o mundo en
pedazos que ten que erguer. A música é outra porque aparece ela
enteira. (...) En
Concreto
é xa música rota. Xa non é harmonía como Música
reservada,
senón
disonancia, dispersión, como ese mundo fragmentario.”
Extraído da entrevista que
Montse Dopico fixo a Eva Veiga para Abonda con vivir (2024), onde Veiga fala das diferentes etapas da poesía de Villalta.
A
Villalta
e o “eu”: Música
reservada
O oceano e as ondas
Primeiro movimento (Allegro)
Na
praia, a través do relóxio roto do sol, acumula-se a substáncia
remontando o
seu propio peso, riza-se en desexo puro, estremece, e rompe deixando
a desvestida pel brillante da água sobre a area.
E
outra vez, outra vez, a bandeira ondula un rizo apenas, a visión e
imediato olvido para, cansado, esgotar longamente o seu retorno.
Inspirando
a ameaza do seu arco, pronúncia o sonido envolvendo-o na sua própria
intimidade.
Quizá
lembrando-se, en curto impulso volve, e axiña se retira.
E
máis ainda, até acadar o círculo do nove.
Asi
a vida vai cumprindo, agrupa o horizonte, e perde-se.
Perdendo
o perdido retorna e enche o seu peito rouco do nada húmido, que
desce e salouca.
Pero
afana unha vida renacida e o seu peito, por fin, rememora a melodía,
continua esa frase que culmina en estrelas, riza un no e apiana,
antes de emprender o regreso.
Que
regresa ao lombo de horizontes enchidos e mantén o equilibrio un
instante, antes de romper outra vez o infinito, e volver, desvastando
o seu ciclo, outra vez, a dormir sobre a area.
Podes
atopar este poema no seu libro orixinal Música
reservada
(1991) ou no libro
colectivo Sempre
mar. Cultura contra a burla negra
(2003).
A
Villalta
e o mundo: Ruído
MULIER
MENSURA
“Por que o artista, que
trazou tan habilmente e con tanta verdade as faccións desta muller,
non lle deu tamén a palabra? Se o fixese, agora teríamos a
Agatarquis de corpo inteiro.
(Erina, século VI a.C.)
IGUAL que un tigre...
Fundida coa selva audaz
antropomórfica edificada
codificada constrita
construída
onde o Cazador ouvea cazado,
tenta apresar-me,
pendura os trofeus sobre a
nudez da distáncia
por cima da fraxilidade da
vida
sobre a perplexidade dun mundo
pasivo de ensoñación,
inerte de xerminación
inviolábel.
Sen consideración pospoño o
deber que me guia ao longo
das rúas, como un meridiano
anoado á cintura,
e salto.
Salto a rebentar da rua mesma,
dun lado ao outro, coa
corda da barca da Raíña dos
Mares, impulso un bambán que
se saia das horas.
Estaba o medo, é verdade,
agardando nas portas sesgadas,
línguas narrando aos meus
pasos contos de caramelo con
serpes de pelo longo, con
poutas de carmin ensangrentadas de
parto.
Era unha tentación coa que o
medo enchía o útero.
Pero a idade me aperta como un
amante que non quere perder-me.
Fuximos
polo extremo do siléncio,
do vento que me aplaca os
beizos,
do non existir ao cabo dun
camiño esperado,
do botín e da trampa e do
botín da trampa.
Igual que un tigre ignora a
tigritude:
salta.
Podes
atopar este poema no seu libro orixinal Ruído
(1995),
na escolma de Eva Veiga e Pilar Pallarés Así
vou eu, formando parte
(2024)
e na compilación Pensar
é escuro
(2023).
A Villalta no mundo:
Papagaio
Per amores (fragmento)
A amizade ten flor que rebenta
nas paredes,
sobrevive da podremia mutua
e só precisa das fiestras
abertas
onde nace e se deita o sol de
dentro.
Compartir as cordas de tender
a roupa
vibrantes de emoción e
necesidade
por aquelas cousas que a auga
e a vida
non dá lavado, pola dor que
as esfrega
deteriora, volve inúteis
e entón hai que poñelas a
secar
ao das bocas abertas, xanelas
asustadas.
Non é amor no sentido estrito
da palabra
senón amor de luz, esa grande
indiferencia
que produce estar ao alcance
porta con porta, vida con
vida,
coas cordas frouxas,
destensadas
máis e máis a medida que a
auga do tempo
amolece o tecido irreversíbel
destes nosos corpos, o único
que somos.
Podes atopar este poema no
volume orixinal, Papagaio, de Luísa Villalta e Maribel
Longueira (2006) e na escolma de Eva Veiga e Pilar Pallarés Así
vou eu, formando parte (2024).
